De meest gestelde vragen over borstvoeding

Voorbereiden op borstvoeding

Ik wil al tijdens de zwangerschap een voorraad moedermelk aanleggen. Kan dat?
Als dit lukt en medisch kan, probeer het dan. We noemen dit antenataal kolven. Lees er hier meer over.

Borstvoeding geven

Hoe leg ik mijn baby aan?
Goed aanleggen voorkomt problemen zoals pijnlijke tepels. Lees hier hoe je je baby goed laat aanhappen.

Hoeveel moet mijn baby drinken?
Bij borstvoeding weet je nooit precies hoeveel jullie baby drinkt. Dit wisselt per voeding. Elke baby heeft bovendien zijn eigen drinkpatroon. In principe mag je er vanuit gaan dat je baby genoeg drinkt als hij regelmatig plast, goede ontlasting heeft, goed op temperatuur is en voldoende groeit. Lees er hier meer over.

Hoe weet ik dat mijn baby honger heeft?
Signalen die je kan herkennen zijn zoekgedrag (ook tijdens lichte slaap), sabbelen, zuigen op de knuistjes, smakken en bewegen. Lees er hier meer over.

Wat zijn regeldagen?
Op regeldagen huilt je baby vaker en is hij erg onrustig. Je baby wil vaker drinken. Gemiddeld zo’n 8 tot12 keer of vaker. Hierdoor wordt er meer melk aangemaakt en wordt de hoeveelheid voeding afgestemd op de grotere behoefte van je baby. Lees er hier meer over.

Wat te doen bij stuwing?
Gezwollen, gespannen, pijnlijke borsten in de kraamweek, oftewel stuwing. Niet fijn, wel nuttig want je borstvoeding komt nu echt goed op gang. Lees hier meer over stuwing en hoe je het ongemak kunt verlichten.

De eerste keer borstvoeding: waar moet ik op letten?
Als je kiest voor borstvoeding, dan zal je baby binnen een uur na de geboorte aan de borst worden gelegd. Instinctief gaat je baby op zoek naar je borst en je tepel. Lees hier meer over de eerste keer borstvoeding geven.

Wat zijn de voordelen van borstvoeding?
In moedermelk zit alles wat je baby nodig heeft: afweerstoffen, eiwitten, vetten en melksuikers en altijd op de juiste temperatuur. Lees hier welke voordelen er nog meer zijn.

Hoe werkt voeden op verzoek?
Met voeden op verzoek volg je de behoeften van je baby. Je voedt zodra je kindje voedingssignalen/ hongersignalen laat zien. Lees hier meer over voeden op verzoek en hoe je voedingssignalen herkent.

Moet mijn baby naast borstvoeding nog iets anders?
Het eerste half jaar heeft je baby genoeg aan borstvoeding. Vanaf 4 maanden en in elk geval vanaf 6 maanden geef je je baby ook oefenhapjes (naast de borstvoeding). Daarnaast heeft je baby vitamine D en vitamine K nodig. Vitamine K geef je tot je baby 12 weken oud is. Vitamine D tot je kindje vier jaar is. Ook daarna mag je nog vitamine D geven.

Moet ik vitamines geven?
Lees hier alles over vitamines voor borstgevoede baby’s.

Voedingshoudingen

Hoe kan ik mijn baby het best voeden?
Er zijn verschillende manieren om je baby te voeden. Kijk vooral welke manier van voeden bij jou en je baby past. Er is geen goede of foute manier om je baby te voeden. Lees hier meer over verschillende voedingshoudingen of over goed aanhappen.

Welke houding helpt het best als ik een sterke toeschietreflex of veel melk heb?
Je kunt dan het best tegen de stroom in voeden. Je leest hier hoe je dat doet.

Veel voorkomende problemen

Wat te doen bij tepelkloven / pijnlijke tepels?
Pijnklachten wijzen er eigenlijk altijd op dat er iets aan de hand is of dat je op de verkeerde manier voedt. Lees hier meer over pijnlijke tepels plus wat je er aan kunt doen.

Wat te doen bij een sterke toeschietreflex? (baby verslikt zich)
Als je een sterke toeschietreflex hebt, kan je baby niet altijd de hoeveelheid melk goed verwerken. Door tegen de stroom in te voeden, verminder je dit. Lees er hier meer over.

Wanneer gebruik je een tepelhoedje?
Een tepelhoedje is een hulpmiddel dat je tijdelijk gebruikt bij problemen rondom de borstvoeding. Denk aan pijnlijke of ingetrokken tepels of baby’s die moeite hebben met goed aanhappen. Lees hier hoe je hem gebruikt en welke maat je nodig hebt.

Wat te doen bij ingetrokken tepels?
Wanneer tepels vlak of ingetrokken zijn, kan je baby moeite hebben om je borst goed aan te happen. Mogelijk doet het aanleggen pijn. Hier geven we je tips om de borstvoeding te laten slagen.

Wat te doen bij overproductie / te veel melk?
Teveel melk aanmaken is lastig voor moeder en kind. Een tip bij overproductie is blokvoeden. Lees er hier meer over.

Wat te doen bij weinig melk?
Als je melkproductie (tijdelijk) wat minder is, kunnen jij en je kindje daar flink van balen. Gelukkig zijn er manieren om de melkproductie te verhogen. Lees ze hier.

Mijn baby wil ineens heel veel drinken. Is dat normaal?
Het kan zijn dat je baby een regeldag heeft of gewoon wat extra dorst heeft. Lees er hier meer over.

Voeden met de fles/ kolven

Hoe moet ik kolven?
Ga je een dagje zonder je baby op pad of ga je weer aan het werk, dan kun je je melk afkolven. Lees hier meer over kolven.

Hoe kolf je met de hand?
Dat zie je in deze video.

Ik geef gekolfde melk in een fles. Hoeveel moet ik dan geven?
We bieden je hier een richtlijn voor de hoeveelheden aan die je kunt gebruiken. Zo schat je van tevoren in hoeveel melk je baby ongeveer drinkt.

Ik geef borstvoeding maar wil binnenkort een dagje weg zonder mijn baby. Hoe pak ik dat aan?
Start met het oefenen met het geven van de fles. Dit is voor je baby namelijk even wennen.  Als je de fles wil geven met borstvoeding adviseren we om te starten met kolven zodat je een voorraadje borstvoeding aan kan leggen.

Hoe bouw ik een voorraadje borstvoeding op zodat mijn baby borstvoeding krijgt wanneer ik er even niet ben?
Je kunt een voorraadje borstvoeding op bouwen door na elke voeding even na te kolven. Ook kun je een keer extra kolven tussen twee voedingen in. Doe dit bij voorkeur in de ochtend. Dan heb je als moeder vaak de meeste melk.

Hoe lang kan ik afgekolfde borstvoeding bewaren?
Hoe lang je afgekolfde moedermelk kan bewaren is afhankelijk van de plaats waar je het bewaard. Hoe lang je het kan bewaren staat in deze handige download.

Hoe kan ik afgekolfde moedermelk het beste verwarmen?
Je kunt afgekolfde moedermelk op meerdere manieren verwarmen.

• Flessen warmer
• Au bain-marie. Je verwarmt dan de moedermelk in een kom boven een bak met warm water.
• In een pannetje of bakje met lauw water uit de kraan

Ontdooi diepgevroren melk eerst in de koelkast. Dit kan tot maximaal 24 uur van te voren. Wil je afgekolfde moedermelk uit de vriezer direct geven? Dan kun je de melk ook opwarmen onder de lauwe kraan.

Hoe weet ik of de opgewarmde moedermelk op de goede temperatuur is?
Je wilt moedermelk opwarmen totdat deze handwarm is. Dit kun je uitproberen door een druppeltje van de opgewarmde moedermelk aan de binnenkant van je pols te laten vallen. Voelt het warm? Laat de melk dan nog even afkoelen voordat je hem geeft. Te koud? Ga iets langer door met verwarmen.

Hoe lang kun je opgewarmde moedermelk bewaren?
Opgewarmde moedermelk kun je 1 uur bewaren.

Hoe leer ik mijn baby uit de fles drinken? En waarom is dat belangrijk?
Ook al geef je borstvoeding, er komt waarschijnlijk een tijd dat je weer gaat werken of een dagje weg wil. Dan wil je dat je partner of de oppas je kindje met de fles kan voeden. Niet alle baby’s willen uit de fles drinken als ze borstvoeding gewend zijn. Daarom is het fijn om van tevoren geoefend te hebben. Lees hier wanneer en hoe je begint met oefenen met de fles.

Mijn baby weigert de fles. Wat te doen?
Ai. Je kunt je baby niet dwingen om de fles te nemen. En de ouderwetse tip ‘laat hem maar honger krijgen, dan drinkt hij vanzelf’ omarmen we absoluut niet. Wat je wel kunt doen? Lees het hier.

Mijn baby huilt. Heeft hij alweer honger?
Heeft je baby voldoende plas- en poepluiers en groeit hij voldoende? Als hij dan huilt, ga je eerst na of het toch niet van de honger is door hem aan te leggen. Als hij na deze voeding nog zuigbehoefte heeft, geef dan een vinger of een speentje. Mogelijk heeft hij een regeldag of heeft hij gewoon slaap. Dan wordt hij huilerig, ziet wat bleker dan  normaal,’ gaapt en wrijft in de ogen. Hij kan ook wat drukker worden en wegkijken. Als je hem op bed legt, jengelt hij zich met vijf tot vijftien minuten in slaap. Heeft hij niet voldoende volle luiers of groeit hij niet voldoende? Leg de baby dan vaker aan en neem eventueel contact op met een lactatiekundige. Neem zelf voldoende rust en drink genoeg.

Mijn baby lijkt nog honger te hebben na het drinken van een fles afgekolfde melk. Wat nu?
Op zich mag je voeden op verzoek, dus wat voeding extra geven. Maar als je baby een fles korter dan 15 minuten drinkt (een snelle flesdrinker) kan het zijn dat je baby nog niet doorheeft dat hij vol zit. Dit komt omdat de natuurlijke verzadigingsreflex (het gevoel vol te zitten) pas na 15 minuten optreedt. Therapeutisch voeden is een manier om de voeding langer te laten duren dan 15 minuten.

Ik ben gestart met kolven om de productie omhoog te brengen. Maak het uit hoe vaak ik kolf?
Zeker. Elke keer als je kolft krijg je borst het signaal dat ze melk moeten gaan aanmaken. Je kan daarom beter 2x kort kolven dan 1x lang. Als je in die eerste 2 minuten geen borstvoeding afkolft. Stop dan kolven en zet de kolf opnieuw aan. Je borsten krijgen dan opnieuw een toeschietreflex.

Borstvoeding afbouwen

Ik wil de borstvoeding afbouwen. Met welke voeding kan ik het beste beginnen af te bouwen?
Met welke voeding je begint hangt helemaal af van jouw eigen voorkeur. Veel moeders halen de voeding van 16:00 er als eerste uit, omdat ze dan de minste melk hebben.  Er zijn ook moeders die beginnen met het afbouwen van de avond voeding omdat ze dan eerder naar bed kunnen. Ook zijn er moeders die de ervoor kiezen de voeding van 23:00 er als eerste uit te halen, omdat de baby zijn laatste voeding tussen 20:00 en 21:00 krijgt. Volg hierin je gevoel! Er is niet één manier waarop het mogelijk is.

Ik wil de borstvoeding graag (verder) afbouwen. Hoe weet ik of ik de volgende voeding eraf kan halen?
Je kunt met een (volgende) voeding stoppen als je geen stuwing meer hebt en/of je geen vol gevoel hebt in je borst. Wacht voor de zekerheid nog 1 à 2 dagen voordat je de volgende voeding afbouwt.
Als je borsten nog vol voelen, kolf de borst dan soepel tot de druk er af is. Je hoeft de borst niet leeg te kolven. Bouw de hoeveelheid of tijd die je kolft in de komende 3 tot 5 dagen steeds verder af. Als je geen stuwing meer ervaart kun je 1 à 2 dagen later de volgende voeding afbouwen.

Bij wie kan ik terecht voor vragen tijdens de eerste 1000 dagen?

• Tijdens je zwangerschap kan je terecht bij je verloskundige of gynaecoloog.
• In de eerste 10 dagen na de bevalling kun je met vragen terecht bij de kraamverzorgende of je verloskundige.
• 10 dagen tot 6 weken na de bevalling kun je met je vragen die gerelateerd zijn aan de zwangerschap of bevalling terecht bij je verloskundige of gynaecoloog. Voor vragen over je baby kun je het beste contact opnemen met de huisarts.
• 6 weken na de bevalling of meer kun je met je vragen over de voeding en opvoeding van je baby terecht bij het consultatiebureau. Heb je vragen over je eigen gezondheid? Neem dan contact op met de huisarts.
• Tijdens deze hele periode kun je ook contact opnemen met de lactatiekundige voor al je vragen over borstvoeding, of de combinatie tussen borst- en flesvoeding. Je hebt hiervoor geen verwijzing nodig van de huisarts. Kijk vooraf of je verzekerd bent voor lactatiekundige zorg.